(ก) ยสฺส ทุกฺขสจฺจํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส มคฺคสจฺจํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ? อนภิสเมตาวีนํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต จิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ทุกฺขสจฺจํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ มคฺคสจฺจํ อุปฺปชฺชิตฺถฯ อภิสเมตาวีนํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต จิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ทุกฺขสจฺจญฺจ อุปฺปชฺชติ มคฺคสจฺจญฺจ อุปฺปชฺชิตฺถฯ

(ข) ยสฺส วา ปน มคฺคสจฺจํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ทุกฺขสจฺจํ อุปฺปชฺชตีติ?

อภิสเมตาวีนํ จวนฺตานํ ปวตฺเต จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ อรูเป มคฺคสฺส จ ผลสฺส จ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ มคฺคสจฺจํ อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ เตสํ ทุกฺขสจฺจํ อุปฺปชฺชติฯ อภิสเมตาวีนํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต จิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ มคฺคสจฺจญฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ ทุกฺขสจฺจญฺจ อุปฺปชฺชติฯ

[59] (ก) ยสฺส สมุทยสจฺจํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส มคฺคสจฺจํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

อนภิสเมตาวีนํ ตณฺหาย อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ สมุทยสจฺจํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ มคฺคสจฺจํ อุปฺปชฺชิตฺถฯ อภิสเมตาวีนํ ตณฺหาย อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ สมุทยสจฺจญฺจ อุปฺปชฺชติ มคฺคสจฺจญฺจ อุปฺปชฺชิตฺถฯ

(ข) ยสฺส วา ปน มคฺคสจฺจํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส สมุทยสจฺจํ อุปฺปชฺชตีติ?

อภิสเมตาวีนํ ตณฺหาย ภงฺคกฺขเณ ตณฺหาวิปฺปยุตฺตจิตฺเต วตฺตมาเน นิโรธสมาปนฺนานํ เตสํ มคฺคสจฺจํ อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ เตสํ สมุทยสจฺจํ อุปฺปชฺชติฯ อภิสเมตาวีนํ ตณฺหาย อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ มคฺคสจฺจญฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ สมุทยสจฺจญฺจ อุปฺปชฺชติฯ

(ข) อนุโลมโอกาโส

[60] ยตฺถ ทุกฺขสจฺจํ อุปฺปชฺชติ…เป.… (ยตฺถกา สทิสา สพฺเพ)ฯ

(ค) อนุโลมปุคฺคโลกาสา

[61] (ก) ยสฺส ยตฺถ ทุกฺขสจฺจํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ สมุทยสจฺจํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

สุทฺธาวาสานํ อุปปตฺติจิตฺตสฺส [อุปฺปตฺติจิตฺตสฺส (สฺยา.)] อุปฺปาทกฺขเณ อสญฺญสตฺตํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ทุกฺขสจฺจํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ สมุทยสจฺจํ อุปฺปชฺชิตฺถฯ อิตเรสํ จตุโวการํ ปญฺจโวการํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต จิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ ทุกฺขสจฺจญฺจ อุปฺปชฺชติ สมุทยสจฺจญฺจ อุปฺปชฺชิตฺถฯ

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ สมุทยสจฺจํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ ทุกฺขสจฺจํ อุปฺปชฺชตีติ?

จตุโวการา ปญฺจโวการา จวนฺตานํ ปวตฺเต จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ อรูเป มคฺคสฺส จ ผลสฺส จ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ สมุทยสจฺจํ อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ ทุกฺขสจฺจํ อุปฺปชฺชติฯ จตุโวการํ ปญฺจโวการํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต จิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ สมุทยสจฺจญฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ ทุกฺขสจฺจญฺจ อุปฺปชฺชติฯ

(ก) ยสฺส ยตฺถ ทุกฺขสจฺจํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ มคฺคสจฺจํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

สุทฺธาวาสานํ อุปปตฺติจิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ อนภิสเมตาวีนํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต จิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ อสญฺญสตฺตํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ทุกฺขสจฺจํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ มคฺคสจฺจํ อุปฺปชฺชิตฺถฯ อภิสเมตาวีนํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต จิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ ทุกฺขสจฺจญฺจ อุปฺปชฺชติ มคฺคสจฺจญฺจ อุปฺปชฺชิตฺถฯ

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ มคฺคสจฺจํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ ทุกฺขสจฺจํ อุปฺปชฺชตีติ?

อภิสเมตาวีนํ จวนฺตานํ ปวตฺเต จิตฺตสฺส ภงฺคกฺขเณ อรูเป มคฺคสฺส จ ผลสฺส จ อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ มคฺคสจฺจํ อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ ทุกฺขสจฺจํ อุปฺปชฺชติฯ อภิสเมตาวีนํ อุปปชฺชนฺตานํ ปวตฺเต จิตฺตสฺส อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ มคฺคสจฺจญฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ ทุกฺขสจฺจญฺจ อุปฺปชฺชติฯ

[62] (ก) ยสฺส ยตฺถ สมุทยสจฺจํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ มคฺคสจฺจํ อุปฺปชฺชิตฺถาติ?

อนภิสเมตาวีนํ ตณฺหาย อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ สมุทยสจฺจํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ มคฺคสจฺจํ อุปฺปชฺชิตฺถฯ อภิสเมตาวีนํ ตณฺหาย อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ สมุทยสจฺจญฺจ อุปฺปชฺชติ มคฺคสจฺจญฺจ อุปฺปชฺชิตฺถฯ

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ มคฺคสจฺจํ อุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ตตฺถ สมุทยสจฺจํ อุปฺปชฺชตีติ?

อภิสเมตาวีนํ ตณฺหาย ภงฺคกฺขเณ ตณฺหาวิปฺปยุตฺตจิตฺเต วตฺตมาเน เตสํ ตตฺถ มคฺคสจฺจํ อุปฺปชฺชิตฺถ, โน จ เตสํ ตตฺถ สมุทยสจฺจํ อุปฺปชฺชติฯ อภิสเมตาวีนํ ตณฺหาย อุปฺปาทกฺขเณ เตสํ ตตฺถ มคฺคสจฺจญฺจ อุปฺปชฺชิตฺถ สมุทยสจฺจญฺจ อุปฺปชฺชติฯ

(ฆ) ปจฺจนีกปุคฺคโล

[63] (ก) ยสฺส ทุกฺขสจฺจํ นุปฺปชฺชติ ตสฺส สมุทยสจฺจํ นุปฺปชฺชิตฺถาติ?

อุปฺปชฺชิตฺถฯ

(ข) ยสฺส วา ปน สมุทยสจฺจํ นุปฺปชฺชิตฺถ ตสฺส ทุกฺขสจฺจํ นุปฺปชฺชตีติ? นตฺถิฯ

(ก) ยสฺส ทุกฺขสจฺจํ นุปฺปชฺชติ ตสฺส มคฺคสจฺจํ นุปฺปชฺชิตฺถาติ?